Polonya`da Ulaşım Hakkında
Polonya`da Ulaşım Hakkında
Polonya`da ulaşım konusunda dikkat etmeniz ya da faydalanmanız gerektiğini düşündüğümüz şeyleri sizin için bu yazımızda bir araya topladık.
1- BİSİKLET KULLANIMI
İlk olarak bisiklet kullanımıyla başlamak istedik, çünkü eğer Türkiye`den geliyorsanız özellikle de yaz aylarında caddelerdeki bisiklet yoğunluğu ilk dikkatinizi çekecek şeylerin başında geliyor.
Havasıyla ya da suyuyla bağlantılı mı bilmiyoruz ama Polonya`nın yerleşim yerlerinin çoğunlukla düz alanlar oluşuyla bağlantısının kesin olduğunu düşündüğümüz bir bisiklet kullanımı yoğunluğu var ülkede. Dünya değil belki ama Polonya kesin düz diyebiliriz.
Bisiklet kullanımının Eskişehir gibi iller dışında çok da yaygın olmadığı ülkemizin bir ferdi olarak Polonya`da doya doya bisiklet sürebilirsiniz.
Aşağıda yayalar için de bahsedeceğimiz gibi, bisiklet sürerken kesinlikle “aga plakam mı var yeaaa, ne olacak?!” gibi yersiz çıkışlar yapmayın. Zira kurallara uymadığınız takdirde bisiklet sürerken de ceza yemeniz mümkün. rneğin gece sürüşlerinizde muhakkak farlarınızın yanması gerekmekte, aksi halde yakalanmanız durumunda ceza kapınızda unutmayın.
Bisiklet sürmeniz için büyük illerin yanı sıra, küçük illerde de bisikletler için ayrılmış yollar bulacaksınız. Bu yolların bulunmadığı caddelerde ise trafik akışını bozmayacak şekilde bisikletinizi rahatlıkla kullanabilirsiniz. İlk geldiğinizde bisiklet yolu olmayan bölgelerde korkup kaldırımları tercih etmeniz muhtemel ancak bu konuda kötü bir haberimiz var, kaldırımdan sürmek ceza yemenize sebep olabilir. “Kaldırımlarda bisiklet sürmenin cezası mı olur?” diyorsanız, evet maalesef oluyor.
Bisiklet yolu olan caddelerde ceza yemek istemiyorsanız bu yollar dışında bisikletinizi sürmeyin. Bisiklet yolu yok ise; kaldırımı kullanabilmeniz için bazı durumlar söz konusu olmalı, aksi durumlarda yine caddeyi tercih etmelisiniz. Bu özel durumlar neler notlarımıza eklemiş olalım.
- 10 yaş altında bir çocukla beraber bisiklet sürüyorsanız.
- Kötü hava koşulları söz konusuysa
- Caddedeki hız sınırın 50km/s üzerinde olması
- Kaldırım genişliğinin en azından 2 metre olması
Ancak bu kural ve “yaya geçitlerinden bisikleti sürerek değil, yürüyerek geçmek” kuralının cezasının uygulamasında memurdan memura farklılıklar söz konusu olabiliyor. Bu nedenle kesin ceza yersiniz diye bir durum yok aslında ama siz illa kaldırımdan sürecekseniz de, kesinlikle yayaları rahatsız etmeyecek şekilde bisikletinizi sürmeniz gerektiğini bilin.
Ayrıca belirtmekte yarar var alkollüyken bisiklet sürmek de ceza yemenize sebep olabilir. Sonuç olarak bisiklet sürerken, kurallara uymamanız size 50zł`den başlayıp 5000zł`ye kadar çıkan cezalara mal olabilir. Bu cezalara direnmek de uzak durmanız gereken bir diğer önemli nokta, zira cezanız katlanabilir.
Özellikle hafta sonları Polonyalılar sadece şehir caddelerinde değil, çevre bölgelerde bulunan ormanlık alanlar, nehir, göl kenarı gibi bölgelerde bisiklet gezileri yapmakta. Siz de bu alanlarda kendi başınıza ya da ekibinizle turlar düzenleyebilirsiniz.
Öte yandan ileride detaylı olarak anlatmayı düşündüğümüz `şehir bisikletleri` konusu var ki, kesinlikle kullanmanızı tavsiye ederiz. Şehir içi ulaşımlarınızda ya da “iki turlayayım da hava almış olurum” diye dışarı çıktığınızda işinize çok yarayacaktır.
2- YAYA KURALLARI
Yaya kuralları konusunda dikkatinizi çekecek şeylerin başında “Yaya geçidine saygı” geliyor. Daha havalimanından çıktığınızda yaya geçidinden geçenlere araçların yol verdiğini görünce konunun farkına varacaksınız. Bunun bir tık ilerisini de en işlek caddelerin ortasındaki yaya geçitlerinde bile araçların önünden geçtiğinizde göreceksiniz. Ama siz yine de “dikkatli” bir şekilde geçin, n`olur n`olmaz tabi.
Yukarıda bahsettiğimiz “plakam mı var?” gafletine düşmemeniz gereken konulardan biri de yaya kuralları. Ülkemizde trafik dersi ya da ehliyet sınavları için teorik olarak gördüğümüz, sınavlarda doğru cevap işaretlendikten sonra unutulan o bilgiler burada karşınıza çıkıyor. Nasıl mı?
“Yaya geçidi ileride, surdan geçivereyim ne olacak?” dediniz, fakat karşıya geçtiğinizde köşe de kimlik bilgilerinizi almak üzere pusuda bekleyen görevlileri bulabilirsiniz. Gecenin bir saati baktınız, sağdan soldan gelen araba yok ve karşıya geçtiniz. Ne yazık ki yine karşıda sizi bekleyen birileri olma ihtimali var. Tabi tüm bunlar tedbiri elden bırakmamanız için söylediğimiz sözler, elbetteki bunları yazıyor oluşumuz bizim hiç hata yapmadığımız anlamına gelmiyor. Ancak sizlere mümkün olduğunca bu kuralları dikkate almanızı tavsiye ediyoruz.
3- ARAÇ KULLANIMI
Polonya da hep yaya olarak ya da toplu taşıma araçlarıyla dolaşak değilsiniz. Kendi aracınızı satın alabilir ya da bir geziniz için araç kiralayabilirsiniz. Her konuda olduğu gibi Polonya`da araç kullanırken de dikkat etmemiz gereken bazı noktalar var.
Yaya kurallarında olduğu gibi, araç sürerken de birçok kuralı ne yazık ki ülkemizde pek uygulamıyoruz. Ancak Polonya`da durumlar biraz farklı. Buyuk bir oranda trafik kurallarına uyulduğunu göreceksiniz. İlk fark edilen kısımların başında da kavşak kullanımları gelmekte, bu nedenle “Trafik Eğitimi sayfa 55” “kavşakta öncelik kuralları”na buraya gelmeden önce yeniden bir göz gezdirin.
Özellikle şehir içi yolculuklarınızda “şerit seçimi” önemli bir husus, zira otobüslere ayrılmış hatlar bulunmakta ya da dönüş yapmanız için ayrılan şeritler bulunuyor. Örneğin; yan şeritler bomboşken dönüş şeridinde metrelerce diğer şeridin akışını bozmadan oluşmuş kuyrukları göreceksiniz. “Yandan öne geçip, beklemeden hemen dönüvereyim” çakallığı size cezaya mal olabilir ya da en azından tepki görürsünüz.
Özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerden geliyorsanız, korna kullanımlarınızı minimuma indirmenizi tavsiye ederiz. Çünkü korna, Polonya trafiğinde ihtiyaç ya da trafiği kitleyici bir hareket olmadıkça çokça kullanılan bir olay değil.
4- TOPLU ULAŞIM KULLANIMI
Bu konuda dikkat etmeniz gerekenlerden ziyade, zorunda kalmadıkça yapmanızı önermediğimiz bir konuyu ele alarak başlayalım. O da “biletsiz” yolculuk. Nedir peki bu “biletsiz yolculuk”tan kastiniz derseniz. Polonya`da toplu ulaşım araçlarına şoför yanından bileti göstererek/okutarak ya da güvenliklerin olduğu turnikelerden geçerek giriş yapmıyorsunuz. Tramvaylara giriş için turnikelerden geçmeniz gerekmiyor ve metrolarda turnikeler olsa da kontrol olmadığı için biletsiz bir şekilde yandaki kapıdan girme şansınız var.
“Bedava takılırız o zaman ne güzel” gibi bir durum söz konusu değil tabi. Çünkü farklı zamanlarda kontrol uygulaması yapan kontrolörleri `ta daaa` diye araçların içinde ya da peronlarda karşınızda görebilirsiniz ve kesilen cezayı görünce “150+ lira” gününüz kararabilir. Özellikle Polonya`ya ilk vardığında havalimanı otobüslerinde 1. dakika golü yiyen öğrenciler ne yazık ki var. “Yea ben turistim, yeni geldim, bilmiyordum falan filan” yaparım diyorsanız, işin polise kadar gitme durumlarıyla karşılaşabilirsiniz. Bu yöntemin işe yarama ihtimali düşük de olsa var ancak daha sonra kendinizi farklı platformlarda `Ya cezayı ödemesem n`olur?” sorularına cevap ararken bulmanız kuvvetle muhtemel, bu nedenle “zorunda değilseniz” yapmayın, gerek yok. Biletinizi bilet gişesinden, makinesinden ya da araç içlerinde şoförlerden alin ve araca ya da “metro alanına” giriş yaptığınızda bilet kutusunda okutmayı unutmayın. Aylık biletler için ise bunu her dolumun başında 1 kez yapmanız yeterli olacak. Tavsiyemiz aylık biletinizi alıp rahat etmeniz yönünde.
Öte yandan bir kaza ya da yoğun bir trafik yaşanmadığı durumlarda otobüsler dahi olması gereken saatlerde duraklardan geçerler. Otobüslerin tam kapısına varırken sizi beklemeden kapıyı kapatıp gitmesini istemiyorsanız, otobüslere binmekte yavaş davranmayın. Ayrıca “otobüs beni istediğim yerde alsın”, “çok trafik var, kaptan orta kapı!” gibi bir beklentiniz olmasın. Kaza, arıza ya da acil durumlar dışında o kapılar sadece durak peronlarında açılır.
Dakiklik konusuna değinmişken, toplu taşıma araçlarının saatleri ve bağlantıları konusunda bir çok şehir için kullanımda olan “Jakdojade” (Nasıl Gidilir) programının, gerek mobil uygulması gerek de internet sayfası ile hayatınızı kolaylaştıracak faktörlerden biri olduğunu belirtmiş olalım.
Umarız yararlı bilgiler olmuş ya da olacaktır.