Ülkemizdeki yerel seçimler nedeniyle yoğun bir seçim gündemine maruz kaldığımız şu günlerde, geçtiğimiz yıl yapılan Polonya Yerel Seçimleri (Wybory samorządowe) sonucunda oluşan tabloyu kısa bir yazıyla size aktarmaya çalışacağım.  

Yazıya başlamadan önce Türkiye`den farklı bir belediyecilik anlayışı (Voyvodalık)“ olan Polonya`nın şehirleri hakkında genel bilgi edinmeniz için “Polonya`nın en Kalabalık Şehirleri” yazısını okumanızda yarar var. Ayrıca Polonya Meclisi`yle ilgili olarak “Sejm Nedir?” yazısını da okuyabilirsiniz.

Son Seçime Giren Partiler ve Seçimler

Polonya yerel seçimleri;

• Dört yılda bir yapılıyor.
• Secim(ler) iki aşamada yapılıyor. (Türkiye ile karşılaştıracak olursak, ilk turda muhtarlar ve belediye meclis üyelerinin seçilip, ikinci turda belediye başkanlarının seçilmesi diyebiliriz. )

İki aşamalı olan Polonya yerel seçimleri son olarak 21 Ekim 2018 ve 4 Kasım 2018 tarihlerinde yapıldı.

• “Prawo i Sprawiedliwość – PiS” ( Hukuk ve Adalet Partisi) ve “Koalicja Obywatelska – KO” (Sivil koalisyon) ittifakı secimin iki önemli tarafıydı.
• İktidardaki PiS partisi oyların 34,13%`sini alarak seçimin en çok oy alan partisi oldu. KO ise 26,97%`lik oranda kalırken, bu iki partiyi 12,07% oyla “Polskie Stronnictwo Ludowe – PSL” (Polonya Halk Partisi) takip etti.

Şimdi bu sonuçlara göre aşağıdaki Türkiye haritası örneğinde olduğu gibi kafanızda Polonya genelinde bir oy dağılımı yapın.

Üstte verdiğim bilgilere bir bilgi daha ekliyorum.

• KO, Varşova, Poznań, Gdańsk, Wrocław, Łódź, ve Kraków şehirlerinin de içinde bulunduğu 19 büyükşehrin belediye başkanlığını kazanırken, PiS sadece 4 büyükşehir alabildi.

Ülke Geneli Oy Dağılımı

Polonya geneli oy dağılımı haritası aşağıdaki gibi oluştu. Kafanızda oluşan renklendirilmiş Polonya haritası aşağıdakine benzediyse sizi tebrik ediyorum.

Bu resmi kısaca yorumlayacak olursak. Ülkenin doğusu, güneydoğusu ve kırsal kesimleri PiS`in oy kaynağı olurken, KO ve diğer muhalefet (Meclis seçimlerinde de benzeri dağılım ve sonuçlar oluştu. PiS iktidar partisi oldu. ) partileri ise ülkenin batisi ve büyükşehir merkezlerinden oylarının büyük çoğunluğunu topladılar.

Bu dağılım neticesinde KO büyükşehirlerde en yakin takipçisi olan PiS`e 19`a 4 gibi ciddi bir fark atarken, küçük şehirlerde (bknz. Polonya`nın en Kalabalık Şehirleri ) PiS 62`ye 11`lik bir üstünlük sağladı.

Seçim Harareti

Seçim dönemleri Türkiye`den Polonya`ya gelirseniz “burada seçim var herhalde” demezsiniz. Türkiye ile karsılaştırıldığında, çok çok çok sakin geçen, sokaklarda göreceğiniz pankart ve afişler dışında çok büyük bir seçim hareketliliğinin yaşanmadığı bir ülke Polonya. Belki de bu nedenle seçim katilim oranları bizdekine göre düşük oluyor.

Seçim İstatistikleri

Seçimle ilgili istatistikî verilere ulaşabileceğiniz İngilizce ve Lehçe olarak hazırlanmış “https://wybory2018.pkw.gov.pl/en/index” sitesine de göz atabilirsiniz. Örneğin; yaklaşık 30 milyon seçmenin bulunduğu 2018 seçimlerindeki toplamda 185000 adayın 41%`i kadınlardan oluşuyordu. Bu da bize kıyasla çok ciddi bir oran.

Polonya`nin 5 Büyükşehrinin Belediye Başkanları

Polonya`nin 5 büyükşehrinin belediye başkanları aşağıdaki gibi:

Varşova Belediye Başkanı: Rafał Trzaskowski
Kraków Belediye Başkanı: Jacek Majchrowski
Łódź Belediye Başkanı: Hanna Zdanowska
Wrocław Belediye Başkanı: Jacek Sutryk
Poznań Belediye Başkanı: Jacek Jaśkowiak

Gdańsk Belediye Başkanı`na Saldırı!

Polonya`nın diğer bir büyük şehri olan Gdańsk`in belediye başkanı seçilen Paweł Adamowicz 13 Ocak 2019 tarihinde katıldığı bir yardım etkinliğinde sahnedeyken insanların gözü önünde bıçaklı bir saldırgan tarafından ağır yaralandı ve tüm müdahalelere rağmen hayatını kaybetti. Büyük bir gündem yaratan olayın ardından saldırganın politik değil kişisel bir gerekçeyle saldırıyı gerçekleştirdiği söylendi.

Bir Sonraki Seçim Ne zaman?

Polonya bir sonraki yerel seçimini 2022 yılında gerçekleştirecek. 2019 yılında ise yaklaşan meclis seçimleri bulunuyor.

Polonya Yerel Seçimleri